Publiekrechtelijk
- Publiekrechtelijk Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied
(Bedragen x €1.000)Omgevingsdienst NoordzeekanaalgebiedRechtsvorm:Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:17 december 2015Vestigingsplaats:ZaandamToezichtsregime:hoogOpenbaar belangDe regeling wordt getroffen ter ondersteuning van de colleges bij de uitvoering van hun taken op het gebied van het omgevingsrecht in het algemeen en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht in het bijzonder, alsmede de taken op het terrein van vergunningverlening, handhaving en toezicht op grond van de in artikel 5.1 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht genoemde wetten. Voorts wordt de regeling getroffen ter behartiging van de taken voortvloeiend uit het Besluit risico's zware ongevallen 1999.
Bestuurlijk belangWethouder Onclin is lid van het Algemeen Bestuur, plaatsvervanging door wethouder Breunesse.
Er is sprake van duale aansturing waarbij de wethouder financiën invulling geeft aan de eigenaarsrol en het inhoudelijk opdrachtgeverschap is belegd bij de beleidsportefeuillehouder.
Stemverhouding: 9,8%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
De inhoudelijke activiteiten van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied liggen voor een groot deel vast vanuit wet- en regelgeving en beleidsdoelstellingen van de opdrachtgevers.
Financiële positie
Jaarrekening 2022
De jaarrekening is op moment van schrijven nog niet beschikbaar. Ten aanzien van de uitvoeringsovereenkomst met Zaanstad toont de voorlopige afrekening een voordeel voor de gemeente ten opzichte van de voorschotnota’s van € 68.629. Dit is als zodanig verwerkt in de jaarrekening van Zaanstad.
Eind 2022 is aangekondigd dat de omgevingsdienst een fors nadeel verwacht bij de jaarrekening. De prognose gaat uit van een te verwachten negatief jaarresultaat, met een bandbreedte van 0,5 – 1,5 mio. negatief. Het tekort wordt voornamelijk veroorzaakt door het achterblijven van de aangevraagde bouwvergunningen. Het bestuur heeft mitigerende maatregelen getroffen. In het AB van 21 december is besloten dat een overschot dan wel tekort over het boekjaar 2022 naar rato wordt terugbetaald dan wel in rekening gebracht bij alle opdrachtgevers. Het definitieve tekort en de afrekening per deelnemer wordt pas bekend bij het vaststellen van de jaarrekening van de omgevingsdienst in juli 2023. De verwachting is dat hier nog een negatieve afrekening voor Zaanstad op zal kunnen volgen.
Risico's en beheersmaatregelen
Risico's
De noodzakelijke weerstandscapaciteit van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied wordt bepaald door kwantificering van de gewogen risico’s. Deze risico’s zijn:
- veranderende wetgeving primair proces
- personele consequenties t.g.v. kwaliteitsborging bouw en prestatiegericht financieren (PGF)
- bedrijfsvoering
Op basis van de risico-inventarisatie in relatie tot de weerstandscapaciteit is het weerstandsvermogen van 2021 naar verwachting tussen 1,1 en 1,6. Dit valt binnen de bestuurlijk vastgestelde norm (1-1,5) en is daarmee voldoende.
Beheersmaatregelen
Om risico’s op te kunnen vangen heeft de OD NZKG een risicobuffer in het leven geroepen.
Daarnaast zijn er frequent overleggen tussen gemeente en OD, zowel bestuurlijk als ambtelijk op diverse niveaus.
hoog
Privaatrechtelijk
- Privaatrechtelijk Betaalbare Koopwoningen Zaanstad
(Bedragen x €1.000)Betaalbare Koopwoningen ZaanstadRechtsvorm:Besloten Vennootschap
Oprichtings-/publicatiedatum:6 oktober 2005Vestigingsplaats:ZaandamToezichtsregime:hoogOpenbaar belangHet doel van Betaalbare Koopwoningen Zaanstad (BKZ) is tweeledig:
- Het bevorderen van de volkshuisvesting overeenkomstig het beleid van de gemeente Zaanstad
- Het realiseren van kwalitatief hoogwaardige sociale koopwoningen in de gemeente Zaanstad; het via erfpacht beschikbaar stellen van deze woningen aan de gewenste doelgroep en het uitvoeren van een beleid teneinde deze woningen zoveel mogelijk voor de doelgroep te behoudenBestuurlijk belangGemeente Zaanstad is voor 100% eigenaar van de aandelen. Het voltallig college vertegenwoordigt de enige aandeelhouder gemeente Zaanstad.
Er is sprake van duale aansturing waarbij de wethouder financiën invulling geeft aan de eigenaarsrol en het inhoudelijk opdrachtgeverschap is belegd bij de beleidsportefeuillehouder.
Stemverhouding: 100%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen BKZ
BKZ Holding kent diverse modellen met elk een aparte BV:
- De portefeuille van BKZ BV traditioneel omvat op 1 januari 2023 nog ca. 144 contracten.
- De portefeuille van GRZ BV omvat op 1 januari 2023
- BKZ erfpachtvariant 102 contracten.
- BKZ instap ca. 33 contracten.
- BKZ Starterswoning: hier worden in 2023 ca. 10 contracten in uitgegeven.
Ontwikkeling nieuw model : BKZ Starterswoning
Voor de modellen “traditioneel”, “erfpachtvariant” en het “instapmodel” zit BKZ in een beheer fase, waarbij de nadruk komt te liggen om een goede beheersing van de financiën en cashflow en inzicht in het risico van het niet aflossen (afnemen van tranches). De overspannen woningmarkt van de laatste jaren heeft geleid tot een sterke stijging in de mate van tranche en grondafname. In 2020 is het model BKZ Starterswoning door de Raad vastgesteld. Dit model is gericht op het realiseren en behouden van bereikbare koopwoningen voor starters en huishoudens met lage middeninkomens. Het model voldoet aan hetgeen is bepaald in de door de gemeente vastgestelde doelgroepenverordening Sociale Koop op basis waarvan in nieuwe bestemmingsplannen een contingent sociale koopwoningen verplicht moet worden gerealiseerd. In 2022 is een aparte BV voor dit model opgericht en is het eerste project voor totaal 10 starterswoningen in verkoop gegaan bij het project Oostzijderpark te Zaandam.
Ontwikkeling nieuw model / BV Duurzaam Funderingsherstel Zaanstad
In samenwerking met de gemeente Zaanstad ontwikkelde BKZ het model DFZ. Dit model combineert funderingsherstel met verduurzaming.
In juli 2017 heeft de gemeenteraad ingestemd met de start van een DFZ-pilot op basis van de doorgerekende businesscase. De pilot betreft twaalf woningen met funderingsproblemen, verdeeld over twee blokken van zes woningen. De nieuwe aanbesteding begin 2021 is mislukt. Men vindt de risico’s niet passen bij de hoge bouwkosten en het beschikbare budget met een plafondbedrag. BKZ heeft zich in 2021 georiënteerd op andere mogelijkheden, waarbij BKZ zoekt naar meer keuze voor de woningeigenaren en meer verduurzaming van de woningen. BKZ onderzoekt of een bijdrage vanuit het Volkshuisvestingsfonds (VHF) mogelijkheden biedt.
Binnen het mandaat van het raadsbesluit uit 2017 heeft BKZ in 2019 twee woningen in het pilotproject in de Molenstraat aangekocht. In 2022 heeft BKZ een derde woning in dit project aangekocht. Deze aankopen vergroten de kans tot uitvoering van de DFZ-pilot, die nu gepland staat voor 2023. De DFZ pilot zal in 2023 onderdeel worden van de uitvoering van de VHF middelen.
Risicoprofiel
Het zwaartepunt van de risico's van BKZ liggen op het politieke en financiële vlak. De doelstelling van BKZ is bijdragen aan de volkshuisvesting binnen de gemeente Zaanstad. Deze doelstelling heeft politiek de aandacht. Vanwege de rekening courant en de leningsovereenkomst, die BKZ heeft afgesloten met de gemeente Zaanstad voor BKZ traditioneel tot een maximumbedrag van respectievelijk € 5,5 mln. en voor de Garantieregelingen tot € 31 mln., is het financieel belang groot te noemen. Voor het inzetten van het DFZ VHF model zal in 2023 een besluit worden voorgelegd voor nog eens € 30 mln.
Financiële positie
Jaarrekening 2021
De jaarrekening 2021 is vastgesteld in de AvA van 12 oktober 2022. BKZ heeft het jaar 2021 afgesloten met een positief resultaat van € 2,9 mln., hiervan is € 0,4 mln. toegevoegd aan de overige reserves en 2,5 mln. aan de herwaarderingsreserve.
Door de waardestijging op de woningmarkt heeft de afname trend van tranches en gronden zich ook in 2022 voortgezet. Voor BKZ Traditioneel is er een rekening courant verhouding tussen BKZ en de gemeente met een maximum van -/- € 5,5 mln. Op 1 januari 2021 was de stand hiervan +/+ € 1,5 mln. Door inkomsten uit verkopen en het afnemen van tranches is het saldo ten opzichte van begin 2021 in de loop van het jaar met € 2 mln. gestegen naar +/+ € 3,5 mln.
De hoogte van de lening aan BKZ Instap en Erfpacht die maximaal € 31 mln. mag zijn, is op 1 januari 2021 nog € 13,7 mln., een verlaging van € 1,6 mln. ten opzichte van een jaar geleden.
Verder is er met BKZ Instap en Erfpacht een rekening courant verhouding waarvan de stand op 1 januari 2022 +/+ € 4,5 mln. bedroeg. Van dit bedrag wordt in 2022 € 2,7 mln.
gebruikt om de lening verder af te lossen.
Uitstaande lening Max lening Mutatie 2021 Bedrag 31-12-2021
BKZ Instap en Erfpacht € -31 mln. € + 1,6 mln. € -13,7 mln.
RC Instap en Erfpacht € 0 € + 0,9 mln. € +4,5 mln. (geen lening)
RC Traditioneel € -5,5 mln. € + 2 mln. € +3,5 mln. (geen lening)
Het eigen vermogen bedraagt per 1-1-2022 ca € 19,4 mln.
Risico's en beheersmaatregelen
Risico's
- Het trancherisico op de opstal bestaat nog wel. Hierbij worden de tranches (20% (traditioneel) en 30% (afzetgarantiewoningen) van de opstalwaarde) niet afgenomen door de kopers (en dus niet terugbetaald op korte termijn). Dit komt omdat er geen inkomensstijging plaatsvindt. Gevolg is dat pas bij (door)verkoop de resterende tranches worden gerealiseerd (afgelost). BKZ monitort dit. Het risico wordt vertaald in de kasstroom.
- Risico van waardevermindering van de grond in de toekomst. De grond wordt na 25 jaar geherwaardeerd.
- Hoogconjunctuur leidt tot positieve kasstroom door afname van tranches en grond. Echter hierdoor daalt het aantal BKZ woningen en beschikbaarheid van woningen voor de doelgroep.
Beheersmaatregelen
- Jaarlijkse inkomenstoets bij kopers door BKZ;
- Periodieke rapportages naar verantwoordelijke wethouders (3x) en college en raad (1x). Deze rapportages bevatten gegevens met betrekking tot aantal woningen, liquiditeit, prognoses cashflow, risico’s, etc.;
- 1 á 2 keer per maand overleg tussen ambtenaren en de directeur van BKZ; de samenwerkingsrelatie is goed;
- Operationalisering van het nieuwe model (BKZ Starterswoning) waarbij BKZ woningen langer voor de doelgroep kan behouden.
hoog - Privaatrechtelijk Masterplan Noordzeekanaalgebied
(Bedragen x €1.000)Masterplan NoordzeekanaalgebiedRechtsvorm:Stichting
Oprichtings-/publicatiedatum:Vestigingsplaats:IJmuidenToezichtsregime:middelOpenbaar belangHet op duurzame wijze versterken van de regionale economie in het Noordzeekanaalgebied door het benutten van de potentie van het regionale haven- en industrieel complex.
Bestuurlijk belangWethouder Onclin en wethouder Tuijn zijn beiden lid van het stichtingsbestuur
Stemverhouding: 17%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
Het Stichtingsbestuur NZKG ziet toe op de bedrijfsvoering van het Programmabureau NKZG en is verantwoordelijk voor de jaarrekening. Het stichtingsbestuur stelt op voordracht van het Bestuursplatform NZKG de directie aan en besluit over de meerjarige begroting en het jaarplan. Het Bestuursplatform NZKG benoemt uit haar leden de leden van het stichtingsbestuur. Het stichtingsbestuur bestaat louter uit publieke leden waaronder de gemeente Zaanstad. De provincie Noord-Holland levert tevens de voorzitter van het stichtingsbestuur.
Het Programmabureau NZKG is een initiatief van het regionaal samenwerkingsverband Noordzeekanaalgebied waarvan het Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied (BPF NZKG) opdrachtgever is. Het BPF NZKG heeft op hoofdlijnen een tweeledige opdracht vertaald in de Bestuurscommissies Ruimte en Energietransitie. Op het gebied van Energietransitie is in 2022 verder gewerkt aan de regionale propositie en oplossingsrichtingen zoals vertaald in de Cluster Energie Strategie (CES). Op het gebied van Ruimte hebben Rijk en regio verdere stappen gezet in het Novex traject wat in 2023 moet leiden tot besluitvorming.
Financiële positie
Jaarrekening 2022
De jaarrekening 2022 is nog niet beschikbaar.
Risico’s en beheersmaatregelen
Financieel gezien zijn er geen risico’s op dit moment.
middel - Privaatrechtelijk Vereniging Bedrijvenpark HoogTij
(Bedragen x €1.000)Vereniging Bedrijvenpark HoogTijRechtsvorm:Vereniging
Oprichtings-/publicatiedatum:Vestigingsplaats:HaarlemToezichtsregime:laagOpenbaar belangBevordering van het kwaliteitsniveau en de behartiging van de gezamenlijke belangen van de eigenaren van de gronden en gebouwen op bedrijventerrein HoogTij in Westzaan.
Bestuurlijk belangEr participeert niemand van het college in het bestuur van de vereniging. Ieder lid is bevoegd tot het uitbrengen van een zodanig aantal stemmen als overeenkomt met iedere vierkante meter grond in het bedrijvenpark waartoe het lid is gerechtigd is Het algemeen bestuur bestaat uit 4 leden.
De gemeente wordt als grondeigenaar en ontwikkelaar in de ledenvergadering vertegenwoordigd door een medewerker van de gemeente Zaanstad die is benoemd.
Stemverhouding: <1%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
Zaanstad is als grondeigenaar/ontwikkelaar lid van de Vereniging Bedrijvenpark HoogTij (VBH). VBH is een vereniging waarin grondeigenaren van nog uit te geven gronden op HoogTij en de gevestigde ondernemers participeren. KG Parkmanagement geeft in opdracht van de grondeigenaren en de VBH invulling aan het parkmanagement. De vereniging is verantwoordelijk voor een blijvende kwaliteit van de openbare ruimte en bedrijfskavels. Dit is van cruciaal belang voor een goed vestigingsklimaat, nu en in de toekomst. De vereniging is daarnaast het eerste aanspreekpunt voor de ondernemers op HoogTij. Zo kunnen ondernemers wensen en ideeën over bijvoorbeeld de uitstraling van het terrein, collectief in te kopen diensten en veiligheid op het terrein bespreken. Zaanstad heeft zich ingespannen en zal zich blijven inzetten om, samen met de grondeigenaren en ondernemers, de kwaliteit van het bedrijventerrein te behouden en te versterken.
De vereniging bestaat per 31 december 2022 uit ca 65 leden, de verwachting is dat dit aantal zal groeien vanwege de resterende gronduitgiften op HoogTij. De bijdrage per lid wordt berekend op basis van m2 prijs en kavelgrootte: t/m 30.000 m2 (€ 0,28 per m2) deel boven de 30.000 m2 (€ 0,14 per m2). Daarnaast betalen nieuwe leden/kopers eenmalig een calamiteitenbijdrage na levering kavel van € 0,20 per m2.
Gemeente Zaanstad betaalt de vereniging een vergoeding voor het laten uitvoeren van het beheer en onderhoud aan het openbaar gebied en nog niet uitgegeven kavels. In 2021 bedroeg deze vergoeding € 0,1 mln.
Op 7 juli 2022 is de jaarrekening 2021 van de vereniging vastgesteld.
Risicoprofiel
Het risico voor de gemeente bij de VBH is laag. Zaanstad is lid van de vereniging en betaalt de werkelijke kosten voor het beheer en onderhoud van nog niet uitgegeven kavels en de openbare ruimte op HoogTij. De organisatiegraad op HoogTij is hoog, alle bedrijven zijn lid van de vereniging. Het bestuur van de vereniging staat in samenhang met KG Parkmanagement in nauw contact met de bedrijven/leden, behartigt de belangen van de leden en voert structureel overleg met de gemeente over ontwikkelingen op HoogTij.
Financiële positie
Jaarrekening 2022
De jaarrekening 2022 is nog niet beschikbaar
Risico’s en beheersmaatregelen
Het risico voor de gemeente is laag, aangezien de bijdrage van de gemeente aan de VBH is gebaseerd op de werkelijke onderhoudskosten voor het beheer van nog niet uitgegeven bedrijfskavels en de openbare ruimte. Over de hiermee gepaard gaande kosten vindt structureel overleg plaats tussen de vereniging en de gemeente.
laag - Privaatrechtelijk RON Achtersluispolder I B.V.
(Bedragen x €1.000)RON Achtersluispolder I B.V.Rechtsvorm:Besloten Vennootschap
Oprichtings-/publicatiedatum:20 december 2005Vestigingsplaats:AmsterdamToezichtsregime:middelOpenbaar belangDe RON Achtersluispolder I is het uitvoeringsinstrument voor het (her)ontwikkelen van bedrijventerreinen in de Achtersluispolder.
Bestuurlijk belangGemeente Zaanstad is houder van 33 1/3% van de aandelen. Wethouder Onclin vertegenwoordigt de gemeente in de AvA, plaatsvervanging wethouder Slegers.
Er is sprake van duale aansturing waarbij de wethouder financiën invulling geeft aan de eigenaarsrol en het inhoudelijk opdrachtgeverschap is belegd bij de beleidsportefeuillehouder.
Aandelenkapitaal € 18.000
Stemverhouding: 33,33%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
De RON Achtersluispolder I BV heeft één deelneming van 50,3 % in de vorm van het Houtcentrum BV. Het Houtcentrum BV heeft in 2022 een gezond resultaat behaald van € 0,34 mln. Hierdoor heeft ook de RON Achtersluispolder I BV een positief resultaat behaald van € 0,3 mln.. Voor de RON Achtersluispolder I BV is het belangrijkste punt dat het onroerend goed en alle overige materiële vaste activa in BV Houtcentrum (eind 2022 gewaardeerd op € 8,7 mln.) stelselmatig gewaardeerd wordt naar aanleiding van het laatst bekende taxatierapport. Het laatste bekende taxatierapport is uit 2010. In februari 2022 is er stormschade ontstaan aan de opstallen van het Houtcentrum (€ 0,18 mln.), die grotendeels is gedekt uit een verzekeringsuitkering (€ 0,17 mln.).
Risicoprofiel
Beschrijving tot standkoming risicoprofiel door strategie en regie.
Financiële positie
Jaarrekening 2021
Het jaar 2021 is afgesloten met een positief saldo van € 0,13 mln. Het resultaat is als volgt bestemd door het toe te voegen aan de overige reserves die hierna € 0,7 mln. bedragen. Het balanstotaal is € 1,0 mln. dus de financiële positie is goed. De bezitting bestaat voornamelijk uit de deelneming (50,3 %) in het Houtcentrum BV € 0,9 mln. Het Houtcentrum heeft een eigen vermogen van € 3,8 mln. op een balanstotaal van € 9,2 mln. ultimo 2021.
Jaarrekening 2022
de jaarrekening over 2022 is nog niet beschikbaar.
Risico’s en beheersmaatregelen
Het risico bestaat uit het bedrag waarvoor we deelnemen namelijk € 0,2 mln. en de uitgegeven geldlening € 0,2 mln. Beheersmaatregel bestaat uit het beoordelen van de jaarrekening van RON Achtersluispolder. Gelet op de financiële positie van RON Achtersluispolder BV is er geen aanleiding om een voorziening op te nemen.
middel